حذف فسفات فاضلاب کشاورزی شرکت کشت و صنعت کارون با استفاده از گیاه‌ وتیور در تالاب‌مصنوعی‌جریان‌ سطحی

به منظور بررسی کارآیی تالاب مصنوعی در حذف فسفات فاضلاب کشاورزی، از تالاب مصنوعی‌ جریان ‌سطحی استفاده ‌شد. در این تحقیق، نُه عدد حوضچة مستطیلی ساخته ‌‌شد و جریان ‌‌فاضلاب، به ‌صورت پیوسته، از آذر 1392 تا خرداد 1393 برقرار شد. سه سامانه به ‌صورت کشت ریشة گیاه در خاک (S)، سه سامانه به ‌صورت کشت گیاه روی صفحات شناور (F)، و سه سامانه بدون گیاه و بستر متخلل به منزلة شاهد (C) در نظر گرفته ‌شد. زمان‌‌ماندهای هیدرولیکی انتخاب‌شده 3، 5، و 7 روز بود و برای هر زمان‌ماند این آزمایش در شش مرحله، به ‌مدت شش ماه، تکرار شد. غلظت فسفات ورودی به سامانه‌ها و خروجی از آن‌ها اندازه‌گیری و میانگین بازده تصفیه، با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS، مقایسه شد. متوسط غلظت فسفات فاضلاب ورودی به حوضچه‌ها در محدودة 99/5 تا 58/8 میلی‌گرم ‌بر لیتر در نوسان بود. نتایج مقایسة میانگین شیوة کشت گیاه، زمان‌ماند، تغییرات دما (ماه)، و اثر متقابل آن‌ها در کارآیی حذف فسفات در سطح اطمینان 95 درصد معنادار مشاهده ‌شد. در نتیجه، حوضچه‌های حاوی گیاه و بستر متخلخل دارای بهترین بازده حذف در محدودة 46/9 تا 48/35 درصد بودند. همچنین، بازده حذف فسفات به طور معنادار به زمان‌ماند وابسته بود. از این ‌رو بهترین زمان‌ماند با بیشترین بازده حذف در محدودة 88/8 تا 48/35 درصد به زمان 7 روز اختصاص‌ داشت. نتایج مقایسة میانگین تأثیر دما در حذف فسفات نشان ‌داد در سطح اطمینان 95 درصد اختلاف معنادار بین کارآیی حذف فسفات در بعضی ماه‌ها وجود دارد. نتایج اثر متقابل ماه، سامانه، و زمان‌ماند نشان داد بیشترین کارآیی حذف فسفات به مقدار 48/35 درصد در ماه خرداد با زمان‌ماند 7 روز در سامانه دارای بستر متخلخل به دست می‌آید.